BERGEN OP ZOOM – Vanuit onze westerse visie willen we graag mensen in nood helpen. Toch kijken we met verschillende brillen naar het land van herkomst. Nu er een oorlog in Oekraïne woedt, wordt dit verschil enorm duidelijk. Ook Bergenaren steken een helpende hand toe. Kleding en huisraad wordt massaal geschonken en we zorgen dat de Oekraïners een warm welkom krijgen. Maar was dat ook zo toen Aleppo plat gebombardeerd werd? Met het project ‘Oost West Thuis Best’ geeft kunstenaar Mart Franken een blik in de wereld van vluchtelingen die om verschillende redenen naar Nederland zijn gekomen.
“Mensen hebben hun verhaal en daar wil ik iets mee doen. Die verhalen zie je terug in de schilderijen. Het is eigenlijk een samenspel: het verhaal maakt de mens”, aldus de kunstenaar. Claartje Rijkers, projectleider bij Markiezenhof licht toe: “Mart schets een beeld dat voor zich spreekt, maar er zit meer achter. De verhalen van deze mensen zie je terug in de catalogus. Elk verhaal geeft meerwaarde, licht toe wie ze zijn als mens.”
Franken kijkt met een positief gevoel terug op het project en heeft geen antwoord op de vraag wie van zijn ‘modellen’ het meeste opviel: “Elk van hen is uniek op zich. Er is er geen een meer of minder bijzonder. Wel was de ontmoeting met de twaalfjarige Ivan Matukhno onverwacht. Hij schildert zelf en we hebben samen het kunstwerk voor de expositie gemaakt, een grote paddenstoel, met in de hoed het schilderij dat Ivan heeft gemaakt, een zelfportret van hem en zijn broer Mykola.” Ivan vluchtte met zijn broer en ouders uit Dnipro, Oekraïne, omdat ze daar niet langer veilig waren.
Op een van de portretten zijn Thien en Thanh Nguyen afgebeeld. Zij vluchtten in 1978 met hun twee kinderen van drie en zes jaar uit Vietnam naar Nederland, op zoek naar vrijheid. Op de vlucht voor het communistische regime, kwamen ze in Nederland terecht. Ze kregen woonruimte in Bergen op Zoom waar ze ook hun derde en vierde kind grootbrachten. Thanh kwam op het idee om de Vietnamese loempia’s te verkopen. Tot op heden, 42 jaar later, staat ze nog steeds op de markt. “Ik hoef niet rijk te zijn, als ik mijn kinderen maar een goede basis kan geven waardoor zij later een zorgeloze toekomst kunnen opbouwen hier in Nederland.” Desondanks is het stel eenzaam. Thanh vertelt in de catalogus: “Nederland is prachtig, de mensen zijn goed en ik heb hier alles gekregen. Toch denk ik altijd: dit land is van de Nederlanders en wij zijn hier te gast. Gezien de onzekerheden in Vietnam, bof ik enorm dat ik hier mag blijven en daar ben ik God en Nederland dankbaar voor.”
Bij het Markiezenhof zijn ze ook blij met de expositie. “Het is belangrijk om de verbinding te maken tussen de mensen die hier zijn geboren en degenen die hier zijn gekomen. In deze werken wordt dat zichtbaar gemaakt, evenals de combinatie tussen toen en nu. Markiezenhof staat voor inclusiviteit, dat we elkaar zien voor wie we zijn”, aldus Rijkers.
De expositie is gratis te bezoeken in de Tuinzaal van het Markiezenhof tot en met 28 augustus van dinsdag tot en met zondag tussen 11.00 en 17.00 uur.
Door: Marjanne Havelaar zaterdag 20 augustus 13:46 – 2022
